W listopadzie byłem na konferencji organizowanej przez PFRON pod tytułem „Usługi indywidualnego transportu door-to-door oraz poprawa dostępności architektonicznej wielorodzinnych budynków mieszkalnych”. O co chodziło? Przede wszystkim o tzw. „przewóz osób niepełnosprawnych”.

Autor: Krystian z Agere

Bądźmy razem w Społeczności Pomimo, grupie osób które podejmują się działania pomimo niepełnosprawności spolecznosc.agere.org.pl

W całym kraju

Konferencja była tak naprawdę rodzajem sprawozdania ustnego z realizacji konkursu grantowego finansowanego z Funduszy Unijnych. O efektach i wrażeniach można było dowiedzieć się od ekspertów, ale i od realizujących jednostek samorządu terytorialnego (JST).

Program polegał przede wszystkim na organizowaniu transportu (specjalnych „busików-taksówek”) dla osób niepełnosprawnych, w tym na wózkach inwalidzkich. Auta te były organizowane przez gminy lub powiaty w całym kraju.

Zadaniem kierowcy (lub jego pomocnika) było przyjście po daną osobę pod drzwi (nierzadko jej ubranie i przygotowanie do wyjścia też było potrzebne), a potem przetransportowanie do miejsca docelowego. Ponieważ pojęcie „osoba z niepełnosprawnościami” było rozumiane szeroko, żadne orzeczenie nie było potrzebna. Cele podróży były szerokie, od przychodni i szpitala, aż po fryzjera, teatr czy kino.

Wszystko zgodnie z nowoczesnym rozumieniem Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych, którą przeczytasz tutaj, a jest już w naszym systemie prawnym od przeszło 10 lat. Niepełnosprawność nie musiała być orzeczona, a potrzeby są „życiowe”, czyli wszelkie.

Jest i będzie w wielu miejscach

Trzeba przyznać, że przedstawiciele PFRON-u, którzy zaprosili mnie na konferencję dobrze zrozumieli Misję Agere, czyli moją misję. Chcę poprzez działalność Agere Fundacji Aktywizacji Osób Niepełnosprawnych przekazywać osobom z niepełnosprawnościami, że mogą i powinni być aktywni, nawet jeśli mają niepełnosprawność mobilną. Tego typu programy europejskie mają na celu właśnie zwiększenie mobilności.

Omawiane systemy transportu osób niepełnosprawnych powstawały „pilotażowo” w całym kraju w ostatnich latach. Ze sprawozdań przedstawicieli JST wynika wyraźnie, że taki transport jest bardzo potrzebny i to właśnie bez konieczności udokumentowania przyczyny, prócz potrzeby wynikającej z niepełnosprawności. Innymi słowy nie ważne, czy mam orzeczenie, ważne że od 10 lat nie byłem u fryzjera i moja mobilność na to nie pozwala.

Co więcej, tego typu systemy transportowe już od dawna są obecne w kraju. Ja wiem o Warszawie i Krakowie, ale z pewnością takie „busiki” nie są obecne tylko tam. Co ważne, tam gdzie są, będą dalej prowadzone, bo ludzka potrzeba jest.

Bądź aktywny, pomimo niepełnosprawności

Z wypowiedzi osób zaproszonych do dyskusji panelowej wynika, że głównymi beneficjentami przewozów były osoby starsze. Mnie to nie dziwi i jest wynikiem ich „historii” i doświadczeń. Po protu ich życie mówi im, że mogą to zrobić.

Z pewnością częściej korzystałyby na tym osoby z niepełnosprawnością trwającą pod urodzenia lub od wielu lat doświadczające niepełnosprawności mobilnej, gdyby nie… Psychika, doświadczenie i otoczenie… To wszystko zabrania im działać, a więc i przemieszczać się.

W głowach wielu nawet nie powstanie myśl o skorzystaniu z takiego transportu. A powinna. Po to właśnie są tworzone te systemy. Brakuje tylko intensywnego promowania kwestii mobilności wśród wszystkich potrzebujących tego osób.

My niepełnosprawni, powinniśmy też skorzystać z innych udogodnień i po prostu podróżować. Dostosowane pociągi i pomoc oferowana na stacjach kolejowych i lotniskach ułatwia transport. Jeśli ktoś ma auto lub może być przewieziony, pomocna będzie specjalna karta parkingowa (która mam nadzieję, zgodnie z duchem Konwencji, będzie wydawana automatycznie osobie z niepełnosprawnością mobilną).

Co wynika z konferencji? Że dzieje się dobrze. Powstają programy umożliwiające transport osób niepełnosprawnych od drzwi do drzwi. Co więcej takie systemy transportu już istnieją, a te które istnieją będą prowadzone dalej.

W połączeniu z transportem dalekosiężnym, który też jest możliwy, daje to ogromne możliwości dla osób niepełnosprawnych. Trzeba tylko z tego korzystać i zaznaczać swoją obecność. Pamiętaj jest nas prawie 5 mln. w samej Polsce, nie jesteś sam. Działaj!